ಟೋಕಿಯೋ: ನೀರಿನ ನಗರ

ಜಪಾನ್ ರಾಜಧಾನಿ ಟೋಕಿಯೋ, ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಇದನ್ನು ಬಹುತೇಕರು ಆಧುನಿಕತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಭೌತಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಜನಸಂಚಾರದ ತಾಣವಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ, ಟೋಕಿಯೋ ಒಂದು 'ನೀರಿನ ನಗರ'ವೂ ಹೌದು. ಇಲ್ಲಿನ ನದಿ, ಕಾಲುವೆ, ಜಲಾಶಯಗಳು ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸ ನೀರಿನ ಸುತ್ತಲೇ ತಿರುಗುತ್ತಿವೆ.

ಟೋಕಿಯೋ ಮೊದಲು ಎಡೊ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಿತ್ತು. 1603ರಲ್ಲಿ ಟೋಕುಗಾವಾ ಇಯಾಸು ಶೋಗುನರ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದಾಗ, ಎಡೊ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ತಕ್ಷಣವೇ ಮುಖ್ಯವಾದ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದ್ದು ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ. ಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಸಾಗಣೆಗೆ ನದಿಗಳು ಅಷ್ಟೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದ್ದುವು. ಸುಮಿದಾಗವಾ ನದಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಉಪನದಿಗಳು ನಗರ ಬದುಕಿನ ಹೃದಯವಾಗಿದ್ದವು. ಇವುಗಳ ಮೂಲಕ ಎಡೊ ನಗರಕ್ಕೆ ಆಹಾರ ಸಾಮಗ್ರಿ ಮತ್ತಿತರ ಅಗತ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಕಾಲುವೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಮೂಲಕ, ನೀರನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ ಸಾಗಣೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನೂ ಸುಧಾರಿಸಲಾಯಿತು. ಟೋಕಿಯೋದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಅಂಶವನ್ನು ನೋಡಿದರೆ, ಇದು ನೀರಿನಿಂದ ಆವೃತವಾದ ಪ್ರದೇಶ ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು 'East Capital on Water' ಎಂದೂ ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಟೋಕಿಯೋದಲ್ಲಿರುವ ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಅರಾಕಾವಾ ಕೂಡ ಒಂದು. ಅದು ಬಹುದೊಡ್ಡ ನದಿ, ಸುರಿಮಳೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಹ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಹ ಅಗತ್ಯ ಕ್ರಮಗಳಲ್ಲೊಂದು. ಹಾಗೆಯೇ ತಾಮಾಗಾವಾ ನದಿ ಟೋಕಿಯೋಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ಟೋಕಿಯೋದ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಸುಮಿದಾಗವಾ ನದಿ, ಇತಿಹಾಸ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದೆ. ಹಲವು ನಾವಿಕ ಸೇವೆಗಳ ಕೇಂದ್ರವೂ ಇದಾಗಿದೆ. ಟೋಕಿಯೋದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಮೂರೂವರೆ ಕೋಟಿ ಜನರಿಗೆ ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಶುದ್ದ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು ಪೂರೈಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕೆಲಸವಲ್ಲ.

ಟಾಮಾ ಮತ್ತು ಇನಬಾ ಜಲಾಶಯಗಳು ಟೋಕಿಯೋದೆ ಮುಖ್ಯ ನೀರಿನ ಮೂಲಗಳಾಗಿವೆ. ಟೋಕಿಯೋ ಮೆಟ್ರೊಪಾಲಿಟನ್ ಗವನೊರ್ಂಟ್ (TMG) ನಿರ್ವಹಿಸುವ ನೀರಿನ ಶುದ್ದೀಕರಣ ಘಟಕಗಳು (Water purification plants) ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು ಇವು ಸಹ ಪ್ರಮುಖ ನೀರಿನ ಮೂಲಗಳಾಗಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ವ್ಯರ್ಥದ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆ ಇರುವುದು ಮತ್ತು ಪುನಃ ಬಳಸುವ ನೀರಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚು. ಟೋಕಿಯೋ ಕಡಲ ತೀರದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದಾಗಿ ಪ್ರವಾಹದ ಅಪಾಯವೂ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಈ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ತೀವ್ರ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿದ್ದಾರೆ. The Metropolitan Area Outer Underground Discharge Channel ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಭೂಗತ ಜಲಚಾನಲ್ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಟೋಕಿಯೋಗೆ ಪ್ರವಾಹ ಬಂದಾಗ ಹೆಚ್ಚಿನ ನೀರನ್ನು ಭೂಗತ ಸಾರಣಿಯಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭೂಗತ ಜಲ ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ಚಾಲನೆ ಮಳೆಗಾಲದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒತ್ತಡದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಡೆಯಲು, ನಗರದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಅಂಡರ್‌ಗೌಂಡ್ ವಾಟರ್ ಟ್ಯಾಂಕ್ಸ್ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ನದಿ ತಟದ ಸುಧಾರಣೆ ಪ್ರವಾಹದ ವೇಗ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ನದಿ ತಟಗಳನ್ನು ಗಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನದಿಯ ಹರಿವಿಗೆ ತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಟೋಕಿಯೋದ ನೀರಿನ ಮೂಲಗಳು ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಆಕರ್ಷಣೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿವೆ. ಸುಮಿದಾಗವಾ ನದಿ ಕ್ರೂಜ್ (Sumida River Cruise) ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಬೋಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನದಿಯ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸಪೂರ್ಣ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು, ಸಕುರಾ ಹೂಗಳ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ದೃಶ್ಯಾವಳಿಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬಹುದು. ಪೂರಾ ನಗರವು ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಕಲಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬೆಸೆದು ಬೆಳೆದಿದೆ. ಜಪಾನಿ ಚಿತ್ರಕಲೆ, ಕವಿತೆ, ಸಂಗೀತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಆಕೃತಿ, ನದಿಗಳ ಶಾಂತಿ ಹಾಗೂ ತರಂಗಗಳ ಶಕ್ತಿಯು ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಟೋಕಿಯೋ ತನ್ನ ನೀರಿನ ನಿರ್ವಹಣಾ ಮಾದರಿಯಿಂದ ಇತರೆ ನಗರಗಳಿಗೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡಿದೆ.

ನಿರ್ವಹಣೆ, ಶುದ್ದೀಕರಣ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಹ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಈ ನಗರ ಮುಂದಿರುವ ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ. ನಿರಂತರವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ನಗರದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಬೇಡಿಕೆ ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಟೋಕಿಯೋದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ನೀರಿನ ಪಾತ್ರ ಅಮೂಲ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇತಿಹಾಸ, ವಾಣಿಜ್ಯ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ, ಆರೋಗ್ಯ, ಭದ್ರತೆ ಎಲ್ಲವೂ ನೀರಿನಿಂದಲೇ ನಿರ್ಧಾರವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ನಗರವನ್ನೇ 'ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ವಾಟರ್ ಸಿಟಿ' ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ನೀರನ್ನು ಉಳಿಸುವ, ಬದಲಾಯಿಸುವ, ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಟೋಕಿಯೋ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೊಂದು ಮಾದರಿ.